Relatiemodellen onder druk: zijn Vlamingen anders dan Nederlanders?
De wereld verandert razendsnel, en dat geldt ook voor onze opvattingen over relaties. Monogamie lijkt niet meer zo vanzelfsprekend als vroeger. Maar hoe zit dat precies? Uit een recent onderzoek van NINA blijkt dat bijna één op de drie Vlamingen ooit ontrouw is geweest. Vooral jongvolwassenen (18-34 jaar) lijken moeite te hebben met monogamie: 67 procent van hen geeft toe vreemd te zijn gegaan tijdens hun huidige relatie. Ook veertigers, vijftigers en zestigers zijn niet heilig: bijna één op de twee ging vreemd. Zijn Vlamingen anders dan Nederlanders, of zien we hier een bredere maatschappelijke trend?
Risicospreiding in de liefde
In mijn podcast Sterker Na Ontrouw spreek ik met Patrick van Veen, bioloog en expert in menselijk gedrag. Hij stelt dat vreemdgaan niet alleen een morele kwestie is, maar ook een vorm van risicospreiding. Onze biologische drijfveren zijn erop gericht om de kans op gezond nageslacht te vergroten. Vanuit dat perspectief is vreemdgaan niet meer dan een evolutionaire strategie. Maar wat betekent dit voor ons begrip van monogamie?
Wat vinden we eigenlijk ontrouw?
Vlamingen blijken verdeeld te zijn over wat nu precies ontrouw is. Volgens het NINA-onderzoek vindt 88 procent seks met een ander ontrouw, terwijl 66 procent vindt dat kussen al te ver gaat. Opvallend is dat 46 procent sexting als ontrouw ziet. Wat betekent dat voor onze relaties, waarin digitale verleidingen steeds dichterbij komen?
Van schuld en schaamte naar begrip
Waar vroeger koppels vaak uit elkaar gingen na ontrouw, blijft nu twee derde van de stellen toch samen. Seksuoloog Wim Slabbinck ziet dit als een positieve evolutie: koppels die samen het proces van herstel doorlopen, komen vaak sterker uit de crisis. Vreemdgaan is in die zin een ‘gewone’ crisis. Een kind verliezen, financiele onverwachte problemen, elke crisis is een crisis, en ontrouw kan een grote crisis veroorzaken. Het hangt echter heel erg af van wat je in je rugzak hebt en hoe je in het leven staat. Deze verandering in dynamiek roept echter vragen op: is het accepteren van ontrouw een vorm van groei, of is er juist sprake van vervlakking van onze normen? Elke crisis is een kans op innerlijke en relationele groei.
Of, en dat is mijn eigen ervaring en ook overtuiging, en wat ik zie in mijn praktijk, worden we steeds ‘wijzer’ en begrijpen we dat elke affaire een verhaal heeft over het waarom. En is het wijzer worden een onderdeel van de transitie naar het kijken naar relateren anno 2025?
Het is interessant om de meningen te horen van o.a. Patrick van Veen en Martin Appelo:
https://app.springcast.fm/player/episode/163555?theme=springcast met Patrick van Veen (publicatie datum 5-4 maar nu al te beluisteren hier)
https://app.springcast.fm/player/episode/161529?theme=springcast met Martin Appelo (reeds gepubliceerd)
Vreemdgaan als signaal
Wat als vreemdgaan niet alleen een biologisch mechanisme is, maar ook een signaal dat er iets ontbreekt in de relatie? Veel van mijn cliënten ervaren ontrouw als een wake-upcall. Het confronteert hen met verlangens en behoeften die jarenlang onderdrukt zijn geweest. Misschien is vreemdgaan niet zozeer een fout, maar een teken dat er iets moet veranderen in de relatie. En daar kan men heel goed aan werken en kan er relatie 2.0 (eerlijker, betere communicatie over behoeften, over wensen, over seksualiteit, over ‘de rol van man en vrouw’ op een diepere laag) ontstaan.
Liefde als werkwoord
Volgens Patrick van Veen is liefde een werkwoord: investeren, communiceren en elkaar blijven uitdagen. Dat sluit aan bij mijn visie: stel vragen, blijf in gesprek en wees nieuwsgierig naar elkaars behoeften. Ontrouw kan een kans zijn om opnieuw naar elkaar toe te groeien. Maar dan moeten beide partners bereid zijn om samen te onderzoeken waar de schoen wringt.
Call to action
Ben jij nieuwsgierig naar de biologische drijfveren achter vreemdgaan en wat we kunnen leren van de natuur? Luister dan naar mijn podcastaflevering met Patrick van Veen: Risicospreiding in de Liefde: Evolutie, Partnerkeuze en Vreemdgaan. Ontdek hoe je jouw kijk op relaties kunt verrijken en meer grip krijgt op je eigen liefdesleven.
Zitten jullie in een crisissituatie omdat een van jullie vreemd is gegaan? Vraag dan een gratis gesprek aan via ‘Boek je gesprek’ op deze website.
Liefs, Annette Burgers De ontrouw expert van Nederland